Verskriklike Skeepsramp in Tafelbaai
138 Mense Verloor Lewe in Toringhoë Golwe
Melkboer Red 14
Verdrink self toe hy weer probeer
Die ramp het ‘n heldedaad opgelewer wat seker tot in die vêrste nageslag in Suid-Afrika onthou sal word; ‘n melkboer het die woeste see sewe keer met sy perd getrotseer en 14 mense uit die golwe gered. Die agtste keer het hy en sy uitgeputte perd saam verdrink.
Sy naam is Wolraad Woltemade.
Die skip is De Jonge Thomas.
Kasteel Die Goeie Hoop,
2 Junie 1773.-
In ‘n ontsettende skeepsramp in Tafelbaai het 138 mense die lewe verloor deurdat hul skip in ‘n onstuimige see tydens ‘n baie sterk wind op die strand te pletter geslaan is.
Vandag het die lyke van Woltemade en skipper Barend de la Maire, bevelvoerder van die verongelukte skip, by Soutrivier op die strand uitgespoel. Die begrafnis sal op 4 Junie plaasvind.
As De Jonge Thomas ‘n rukkie later by Kaapstad aangekom het, sou hy die ongeluk vrygespring het, aangesien geen skip van die Kompanjie tussen 15 Mei en 15 Augustus na Tafelbaai mag kom nie, maar na Valsbaai moet gaan. De Jonge Thomas het egter voor 15 Mei hier aangekom, met die gevolg dat hy na 15 Mei nog in Tafelbaai gelê het. Toe die ramp hom tref, het die skip gereed gelê om na Batavia te vertrek.
Op 31 Mei het ‘n sterk noordwestewind begin waai. Die see het al hoe onstuimiger geword, en eergisteroggend tussen vyf- en sesuur is die skip van sy anker losgeslaan. Daarna het hy nie meer lank gehou nie. Om halfsewe het die toringhoë golwe hom op die strand by Soutrivier aan stukke geslaan.
Die ekwipagiemeester en soldate van die Kompanjie het op perde en met ossewaens en ‘n skuit na die ongelukstoneel gesnel om hulp te verleen. Maar nog voor hulle oor die Soutrivier kon kom, was die grootste deel van die bemanning reeds verdrink.
Deel van die bemanning het nog wanhopige pogings aangewend om na die land toe te swem en ‘n ander deel het aan die romp van die skip, wat bo die water uitgesteek het, vasgeklou. Wolraad Woltemade, wat elke môre vroeg langs die strand na sy werk gery het, het hul wanhopige pogings gesien en het sy perd in die rigting van die skip laat swem om die ongelukkiges te help. Twee-twee het die skipbreukelinge aan sy perd vasgegryp en saam met die dier en sy ruiter strand toe geswem. Sewe maal het perd en ruiter met twee drenkelinge die strand bereik, maar die agtste maal het Woltemade en die uitgeputte dier in die golwe omgekom. Saam met die veertien man wat deur Wolraad gered is, het slegs sewe-en-sestig man aan die dood ontsnap.
Wolraad Woltemade was volgens die monsterrol in Schomburg in Duitsland gebore. Van 1752 tot 1755 was hy as korporaal werksaam op die Kompanjie se buitepos by die Steenberge. In 1770 het hy dergelike werk op Muizenberg gedoen, maar die jaar daarop het hy hom nader aan die Kaap as melkboer kom vestig. Hy was baie hardwerkend en dit is ook bekend dat hy gehelp het om die diere in die tuin bokant die Kompanjiestuin te versorg.
Woltemade se vrou, Janna Charlotta, het in Europa bly woon. Sy seun Christian Ludwig Woltemade is egter korporaal in diens van die Kompanjie. Hy was een van die eerstes wat by Paardeneiland diens gedoen het om te waak teen moontlike strandroof. Hy het die lyk van sy vader dadelik uitgeken. Die oorledene het nog ‘n seun, wat in Batavia woon. Die gebeurtenis het ‘n baie diep indruk op almal aan die Kaap gemaak.
138 Mense Verloor Lewe in Toringhoë Golwe
Melkboer Red 14
Verdrink self toe hy weer probeer
Die ramp het ‘n heldedaad opgelewer wat seker tot in die vêrste nageslag in Suid-Afrika onthou sal word; ‘n melkboer het die woeste see sewe keer met sy perd getrotseer en 14 mense uit die golwe gered. Die agtste keer het hy en sy uitgeputte perd saam verdrink.
Sy naam is Wolraad Woltemade.
Die skip is De Jonge Thomas.
Kasteel Die Goeie Hoop,
2 Junie 1773.-
In ‘n ontsettende skeepsramp in Tafelbaai het 138 mense die lewe verloor deurdat hul skip in ‘n onstuimige see tydens ‘n baie sterk wind op die strand te pletter geslaan is.
Vandag het die lyke van Woltemade en skipper Barend de la Maire, bevelvoerder van die verongelukte skip, by Soutrivier op die strand uitgespoel. Die begrafnis sal op 4 Junie plaasvind.
As De Jonge Thomas ‘n rukkie later by Kaapstad aangekom het, sou hy die ongeluk vrygespring het, aangesien geen skip van die Kompanjie tussen 15 Mei en 15 Augustus na Tafelbaai mag kom nie, maar na Valsbaai moet gaan. De Jonge Thomas het egter voor 15 Mei hier aangekom, met die gevolg dat hy na 15 Mei nog in Tafelbaai gelê het. Toe die ramp hom tref, het die skip gereed gelê om na Batavia te vertrek.
Op 31 Mei het ‘n sterk noordwestewind begin waai. Die see het al hoe onstuimiger geword, en eergisteroggend tussen vyf- en sesuur is die skip van sy anker losgeslaan. Daarna het hy nie meer lank gehou nie. Om halfsewe het die toringhoë golwe hom op die strand by Soutrivier aan stukke geslaan.
Die ekwipagiemeester en soldate van die Kompanjie het op perde en met ossewaens en ‘n skuit na die ongelukstoneel gesnel om hulp te verleen. Maar nog voor hulle oor die Soutrivier kon kom, was die grootste deel van die bemanning reeds verdrink.
Deel van die bemanning het nog wanhopige pogings aangewend om na die land toe te swem en ‘n ander deel het aan die romp van die skip, wat bo die water uitgesteek het, vasgeklou. Wolraad Woltemade, wat elke môre vroeg langs die strand na sy werk gery het, het hul wanhopige pogings gesien en het sy perd in die rigting van die skip laat swem om die ongelukkiges te help. Twee-twee het die skipbreukelinge aan sy perd vasgegryp en saam met die dier en sy ruiter strand toe geswem. Sewe maal het perd en ruiter met twee drenkelinge die strand bereik, maar die agtste maal het Woltemade en die uitgeputte dier in die golwe omgekom. Saam met die veertien man wat deur Wolraad gered is, het slegs sewe-en-sestig man aan die dood ontsnap.
Wolraad Woltemade was volgens die monsterrol in Schomburg in Duitsland gebore. Van 1752 tot 1755 was hy as korporaal werksaam op die Kompanjie se buitepos by die Steenberge. In 1770 het hy dergelike werk op Muizenberg gedoen, maar die jaar daarop het hy hom nader aan die Kaap as melkboer kom vestig. Hy was baie hardwerkend en dit is ook bekend dat hy gehelp het om die diere in die tuin bokant die Kompanjiestuin te versorg.
Woltemade se vrou, Janna Charlotta, het in Europa bly woon. Sy seun Christian Ludwig Woltemade is egter korporaal in diens van die Kompanjie. Hy was een van die eerstes wat by Paardeneiland diens gedoen het om te waak teen moontlike strandroof. Hy het die lyk van sy vader dadelik uitgeken. Die oorledene het nog ‘n seun, wat in Batavia woon. Die gebeurtenis het ‘n baie diep indruk op almal aan die Kaap gemaak.
Nuusbode
RoosMaryn
15 Januarie 2008
No comments:
Post a Comment